23 dingen om te doen tijdens je eerste bezoek aan Berlijn

Berlijn is een grote stad en ik heb niet de illusie dat ik de stad na zes dagen helemaal ken, integendeel. Keuzes maken is het devies. Ik heb Berlijn in zes dagen leren kennen als een stad met een interessante en bewogen geschiedenis, relatief veel groen voor een stad, brede straten met overal terrasjes, relaxte parken, hippe hotspots en veel graffiti in het straatbeeld.

In Google Maps heb ik genoeg bezienswaardigheden voor een maand gemarkeerd en restaurants voor twee maanden. Ik heb lang niet alles bezocht en zeker niet overal gegeten, maar in een kleine week heb ik de stad iets beter leren kennen. Ik deel mijn tips en favoriete bezienswaardigheden graag met jullie. Het is geen complete lijst, maar je kunt er ongetwijfeld inspiratie in opdoen voor je eigen stedentrip.

1. Koop een ov-kaart

First things first. Omdat Berlijn zo groot is, is een ov-kaart geen overbodige luxe. Voor 30 euro reis je een week lang onbeperkt met al het openbaar vervoer in zone A en B. Koop je kaart op het vliegveld, hij is namelijk ook geldig in de bus van luchthaven Tegel naar de stad. In een week heb ik mijn kaart trouwens nergens hoeven laten zien.

2. Doe een Free Walking Tour

Zeker als je weinig tijd hebt, is een Free Walking Tour een efficiënte manier om de stad te leren kennen. Ik boekte mijn tour hier. In drie uur leidde de gids ons rond door de wijk Mitte, langs de belangrijkste bezienswaardigheden. Hij deelde feiten over de stad, friste onze kennis over de geschiedenis op en in de tussentijd hoefden wij niet op de kaart te kijken welke kant we op moesten.

Checkpoint Charlie is een toeristencircus. Dankzij de Free Walking Tour kunnen we het meteen afvinken.

3. Duik in de geschiedenis bij Topographie des Terrors

Berlijn heeft een bewogen geschiedenis en daar is veel van terug te vinden in de stad. Het centrum is een openluchtmuseum. Ik vind de geschiedenis over de Tweede Wereldoorlog en de Berlijnse muur interessant en heb verschillende musea en tentoonstellingen over die onderwerpen bezocht. Topographie des Terrors vond ik de meeste leerzame (gratis) tentoonstelling. Er is een documentatiecentrum en een tijdlijn van gebeurtenissen

4. Kies welke musea/tentoonstellingen je wilt bezoeken

Er zijn veel musea in Berlijn. Op museumeiland Museumsinsel kun je al dagen doorbrengen. Ik heb de musea daar overgeslagen, omdat ze niet specifiek met Berlijn te maken hebben. Museum Haus am Checkpoint Charlie is waarschijnlijk het bekendste museum, dat regelmatig als must see bestempeld wordt. Ik heb besloten om het niet te bezoeken, omdat andere tentoonstellingen mij interessanter leken:

• Tränenpalast (gratis). In een oud station waar duizenden mensen afscheid namen van familie, geliefden en vrienden vind je persoonlijke verhalen en informatie over reizen van oost naar west.
• Museum in der Kulturbrauerei (gratis) is een tentoonstelling in een gebouw van een oude brouwerij. Je leert hier meer over het leven onder het Oost-Duitse regime, dat zelfs voor je bepaalde waar je werkte en op vakantie ging.
• Gedenkstätte Berliner Mauer is een gedenkmonument aan de Berlijnse muur. Hier vind je onder andere een origineel stuk van de muur en een informatie over de muur.

5. Ga op zondag naar het Mauerpark

Op zondag verandert het Mauerpark in een evenemententerrein. Je vindt er onder andere een vlooienmarkt, foodtrucks, karaoke en er zijn regelmatig optredens en evenementen. Toen ik er was, was het niet heel warm en zelfs toen zaten er ‘s ochtends om 11.00 al mensen te barbecueën. Ik kan alleen maar raden hoe gezellig het hier is op een zomerdag. Loop door naar de Arkonaplatz voor een antiekmarkt. Ik verbleef trouwens bij H+ Hotel 4Youth dat gelukkig niet alleen voor jeugd blijkt te zijn. Het hotel ligt op een goede locatie vlak naast het Mauerpark.

6. Beklim de Zionskirche (alleen op zondag)

Vlakbij het Mauerpark staat de Zionskirche. De toren van de kerk is op zondag te beklimmen voor 1 euro. Ik vond het uitzicht de moeite waard.

7. Loop tussen de blokken van het Holocaustmemorial door

Het Holocaustmemorial herdenkt de Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het memorial bestaat uit 2711 betonnen blokken en is ontworpen door een Amerikaanse architect, hij heeft er veel lof en kritiek op gekregen. Ik vind het een indrukwekkend monument. Tussen de hoge stenen voel je je klein, nietig en gedesoriënteerd. Onder het memorial ligt een informatiecentrum dat je kunt bezoeken – ontdekte ik pas na mijn bezoek.

8. Wandel door de verschillende wijken

Door de voormalige scheiding tussen Oost- en West-Berlijn en misschien ook door de oppervlakte van de stad heeft iedere wijk een andere sfeer en de bouwstijlen variëren. In Mitte vind je de bekendste bezienswaardigheden, daar zul je waarschijnlijk automatisch doorheen wandelen. Prenzlauerberg was ooit een arme wijk, maar tegenwoordig is het een hippe wijk. Friedrichshain, Charlottenburg, Schöneberg en Kreuzberg vond ik daarnaast de leukste wijken om, doorheen te wandelen. Afhankelijk van hoeveel tijd je hebt, is het leuk om één of meerdere wijken te bezoeken. De wandelingen van Time to Momo vind ik altijd leuk.

9. Plof neer op een terras of in een park

Er zijn veel parken en speeltuinen in Berlijn. Op veel plekken zijn de straten breed en ze worden goed benut door tientallen terrassen. Ga zeker eens een extra hoek om en ontdek de gekke dingen die Berlijn te bieden heeft. De plantenmarkt Prinzessinnengarten bijvoorbeeld. De wijk Neukölln sprak me minder aan, maar dakterras Klunkerkranich (op het dak van een parkeergarage) vond ik wel een fijne spot. Leuk voor een drankje tijdens zonsondergang.

10. Chill op de Tempelhof

Ik stipte al even aan dat er veel parken zijn in Berlijn. Tijdens mijn stedentrip was het niet heel warm, maar de Tempelhof vond ik toch een bezoek waard, alleen al om het bijzondere terrein te bekijken. De Tempelhof is namelijk een voormalige luchthaven. Tegenwoordig is het het grootste park van Berlijn, zelfs groter dan de Tiergarten, het park dat middenin de stad ligt. Je kunt in het gebouw van de Tempelhof trouwens een rondleiding volgen als je het interessant vindt.

11. Beklim de koepel van de Reichstag

Het Duitse parlementsgebouw is een imposant gebouw met een glazen koepel op het dak. Je kunt de koepel gratis beklimmen als je op tijd online reserveert. Het uitzicht is de moeite waard. Als je er op tijd bij bent, kun je een rondleiding reserveren. Anders kun je bij de ingang een audiotour meenemen, of gewoon genieten van het uitzicht.

12. Bekijk de Brandenburger Tor

De Brandenburger Tor is de enige stadspoort van Berlijn die bewaard is gebleven. In de tijd van de Berlijnse muur stond de poort in niemandsland. Sinds de val van de muur is de Brandenburger Tor het symbool voor het verenigde Berlijn, vrede en vrijheid.

13. Bekijk de Berliner Dom

Voor zeven euro kun je de Berliner Dom bezoeken, bij mij bleef het bij foto’s maken.

14. Bekijk het uitzicht vanaf of op de Fernsehturm

Je kunt niet om de Fernsehturm heen. Op Instagram heeft hij zelfs de hashtag #thattoweragain. Je kunt op de toren voor uitzicht over de stad. Je kunt ook voor de vier keer zo goedkope optie kiezen: het dakterras van hotel Park-Inn. Dat deed ik. Het uitzicht viel me een klein beetje tegen. Er was namelijk maar uitzicht op één kant van de stad en op de winderige dag was er verder niets te beleven. Volgende keer beklim ik liever de Siegessaule in Tiergarten.

De Fernsehturm vanaf het Park-Inn Hotel.

15. Bestel curryworst bij een iconische Imbiß

In ongeveer iedere reisgids worden twee bekende tentjes om curryworst te eten getipt: Curry 36 in west en Konnopke’s Imbiß in oost. Ik sloot aan in de rij bij Konnopke’s Imbiß. Mijn vriend bestelde een gewone curryworst en ik koos als enige in de rij voor een vegan variant. Het verstoorde het lopendebandwerk van Konnopke’s Imbiß, maar het leek me leuk om ze te vergelijken. Smaakt niet als een echte curryworst, maar ik vond hem lekker.

16. Eet een schnitzel zo groot als je hoofd

Ben je überhaupt in Duitsland geweest als je geen schnitzel zo groot als je hoofd hebt gegeten? Als je het mij vraagt niet. De lekkerste schnitzel at ik bij Schnitzelei Mitte. De gezelligste schnitzel bij Prater Biergarten waar je met mooi weer heel chill buiten kunt zitten. Schijnt ook nog eens de oudste Biergarten van Berlijn te zijn. Je vindt de Biergarten in de Kastanienallee, een gezellige straat met veel leuke winkels en restaurants, net als de Oderberger Straße om de hoek.

17. Bezoek de botanische tuin

Voor de liefhebber: iets buiten de toeristische routes ligt de botanische tuin van Berlijn. De grootste botanische tuin die ik ooit bezocht heb en volgens nader research de grootste botanische tuin op het vasteland van Europa.

18. Check de East Side Gallery

Dit stuk van de Berlijnse muur werd door 118 kunstenaars beschilderd. Het restant van de muur is 1316 meter en daarmee het langste deel dat nog staat. Vergeet niet beide kanten te bekijken (ahum). Vlakbij ligt de mooie Oberbaumbrücke. Zwaar beschadigd in WOII, tijdens de muur een grensovergang voor West-Duitse voetgangers.

19. Ga naar RAW-Gelände

Berlijn heeft een rauw randje, dat zul je snel zien als je in de stad bent. Een bijzondere plek vond ik RAW-Gelände. Op een voormalig industrieterrein uit de DDR-tijd vind je nu bars, foodtrucks, een klimmuur, een zondagse rommelmarkt en in de zomer een openluchtbioscoop. De moeite waard om langs te gaan, zelfs als er niets te doen is, is het een toffe plek om te ontdekken.

20. Schuif aan bij Markthalleneun

Aan het einde van de negentiende eeuw werden er veertien markthallen gebouwd in Berlijn. Veel markthallen hebben de oorlog of de concurrentie van supermarkten niet overleefd. Markthalleneun wel. Het is een gezellige markthal met verschillende (hippe) kramen. Verspreid door de hal staan picknicktafels waar je aan kunt schuiven met je net bestelde maaltijd, drankje of snack.

21. Doe een tour met Berliner Unterwelten

Berliner Underwelten neemt je mee naar de wereld onder het zichtbare Berlijn; onder de grond. Ze geven een aantal verschillende tours, die ik allemaal interessant vond klinken. Ik volgde Tour M, een rondleiding die je meeneemt naar de wereld ónder de Berlijnse muur. In de jaren dat Berlijn gesplitst was, hebben veel mensen ontsnappingspogingen gedaan, onder andere via tunnels onder de muur door. Het zijn controversiële, maar indrukwekkende verhalen. De gids had superveel kennis en zelfs op onze een na laatste dag leerde ik dingen die in de tentoonstellingen die ik bezocht heb niet zo uitgebreid aan bod kwamen.

22. Ga naar een markt

Op zondag zijn er op verschillende plekken rommelmarkten. Een aantal van de bekendste: Mauerpark, Arkonaplatz, RAW-Gelände. Ik vond verder de Turkse markt heel gezellig. Je vindt hem op dinsdag en vrijdag aan de Maybachufer. Je kunt er groenten en fruit kopen voor spotprijzen. Daarnaast is de plek aan het water een heel gezellig stukje Berlijn.

Ergens achter de bomen is de markt. Dit laat zien hoe groen Berlijn is.

23. Bezoek nog wat bekende plekken

De Alexanderplatz, Potsdamer Platz, Hackesche Höfe, Gendarmenmarkt… Er zijn te veel mooie en toffe plekken in Berlijn om ze allemaal voor te kauwen. Ga vooral zelf op ontdekking uit.

Ben jij wel eens in Berlijn geweest?

Mocht jij nog tips voor een stedentrip naar Berlijn hebben, deel ze in een reactie om anderen te helpen.